Kuru fasulye insan beslenmesinde önemli bir bitkisel protein kaynağıdır. Kuru fasulye bölgemizde yaygın ekilen ÅŸeker pancarı ve buÄŸday için mükemmel bir ön bitkidir. Kuru fasulyeden sonra ekilen ÅŸeker pancarı ve buÄŸday da önemli verim artışı görülmektedir. Baklagiller sahip oldukları protein, kalori, vitamin ve minerallerden dolayı insan beslenmesinde oldukça büyük bir öneme sahiptirler. Baklagiller aynı zamanda iyi mineral kaynağıdırlar. Baklagiller kalsiyum bakımında tahıllardan daha zengindir. Baklagiller önemli miktarlarda fosfor ihtiva etmektedir. Fasulyenin kuru taneleri yanında sebze olarak olgunlaÅŸmış meyve ve taneleri kullanılmaktadır. Taze meyve ve tanelerinde %90 dolaylarında su bulunmaktadır. Kuru tanelerinde hem protein oranı çeÅŸit ve yetiÅŸtirme tekniÄŸine göre deÄŸiÅŸmekle birlikte ortalama %22 dolaylarındadır.

ÇeÅŸit Seçimi

Ülkemizde son yıllarda kamu araÅŸtırma enstitüleri tarafından kuru fasulye tarımına uygun Åžehirali-90 (Horoz-Bodur), Yunus-90 (Horoz-Bodur), Göynük-98 (Horoz-Bodur), Akman-98 (Dermason- Yan sarıcılı) gibi bazı çeÅŸitler geliÅŸtirilmiÅŸtir. Buna karşın günümüzde hala Kanada, Karayaprak ve Amerikan Çalısı gibi isimlendirilen popülasyon karakterindeki yerel çeÅŸitlerin tarımı yaygın bir ÅŸekilde yapılmaktadır. Sertifikalı tohumluk kullanımının %1’ler düzeyinde olmasından dolayı tohum kalitesi verim ve hastalık yönünden fasulye yetiÅŸtiriciliÄŸinin anahtarı konumundadır.

Bakteri Aşılaması

Bir baklagil bitkisi olan fasulye, köklerindeki nodüller ile havanın serbest azotundan yararlanması nedeniyle, bakteri ile tohumlar aşılandığında veya daha önceden o toprakta, fasulye tarımı yapılmış ise, fazla bir azotlu gübrelemeye gerek yoktur. Köklerdeki nodüllerin aktif hale gelinceye kadar ki dönemde bitkinin gereksinimin karşılanması için 2-3 kg/da saf azotun taban gübresi olarak verilmesi yeterlidir. Fasulye bir baklagil bitkisi olması sebebiyle kendi azotunu kendisi üretir. Köklerinde fasulye ile birlikte ortak yaÅŸayan bakteriler havanın azotunu alarak fasulyeye verirler. Köklerinde oluÅŸan urlar fasulyeye ihtiyaç duyduÄŸu azotu kazandırdığı gibi kendisinden sonra gelen bitkiye de azot bırakır. Aşılama için gölge bir yerde 100 kg fasulye tohumu 1 L ÅŸekerli su ve 1 kg bakteri aşısı ile karıştırılmalıdır. Aşılanmış tohum güneÅŸ ile temas ettirmeden aynı gün ekilmelidir.

Ekim zamanı toprak ısısı ile yakından ilgilidir. Çimlenmenin iyi olabilmesi için toprak sıcaklığı en az 8-10 oC derece olmalıdır. Bundan daha yüksek sıcaklıkta tohumların çimlenme ve çıkışı daha hızlı olur. Toprak ısınmadan yapılan ekimde tohumlar toprak ısınıncaya kadar çimlenmemekte ve çıkış gecikmektedir. Bölgemizde 1-15 Mayıs arası en uygun ekim zamanıdır. Ekim pnömatik (havalı) mibzerle 45 cm sıra arası, çeÅŸit özelliÄŸine göre 8-10-12 cm üzeri mesafe ile toprakta tav seviyesinden 5 cm derine yapılmalıdır. Tohum iriliÄŸine göre deÄŸiÅŸmekle beraber dekara 6-10 kg tohum gerekir. Tohumluk miktarı çeÅŸidin bodur veya sarıcılı olması, ekim sıklığı ekim yöntemi ve tohum iriliÄŸine baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸmektedir. Sıraya ekimde küçük tohumlu çeÅŸitler 6-7 kg'da, orta büyüklükteki çeÅŸitler 7-10 kg'da, büyük tohumlu çeÅŸitlerde ise 10-12 kg'da tohumluk kullanılmaktadır.